Genderoptiek Jrg 13 no 9 december 2016
Door Henna Guicherit
‘Nog maar duizend jaar op aarde.’ Ik bleef staren naar de kop van dat krantenartikel. ‘Onze aarde wordt bedreigd door de huidige vooruitgang in de technologie, de steeds groter wordende kans op een nucleaire oorlog en de gevaren van de klimaatverandering’.
Volgens de zeer gerespecteerde wetenschapper in de theoretische natuurkunde, Stephen Hawking, zijn het ‘onze zelfzuchtige en agressieve genen’ die ons de das om doen. ‘Het is nu tijd om onszelf te bevrijden van Moeder Aarde’. Is Moeder Aarde dan niet meer te redden, vraag ik mij af. Hawking gelooft er heilig in dat de toekomst van het menselijk ras op lange termijn in de ruimte moet zijn. ‘Het zal moeilijk genoeg zijn om een ramp op de planeet Aarde in de komende honderd jaar te voorkomen, laat staan de volgende duizend of miljoen. Op een of andere manier zal het leven op aarde in de toekomst waarschijnlijk onbewoonbaar worden voor de mensheid. We moeten serieus gaan nadenken over hoe we onszelf zullen bevrijden van de beperkingen van deze stervende planeet’, aldus Hawking.
Wij hebben nog maar duizend jaar? Wij mensen en niet buitenaardse wezens vormen het grootste gevaar voor ons eigen voortbestaan, gierde het door mijn hoofd. Er is waarneembaar sprake van klimaatsverandering. De wereldbevolking neemt toe en blijft het milieu stelselmatig vervuilen. Aan verwoestende oorlogen lijkt geen einde te komen. De niet hernieuwbare natuurlijke hulpbronnen worden uit hebzucht op een onverantwoorde manier geëxploiteerd. De kloof tussen arm en rijk wordt groter. Aan geweld tegen vrouwen lijkt geen einde te komen. En wij moeten ons bevrijden van de beperkingen van de stervende aarde? Wij moeten als je het mij vraagt onszelf bevrijden van al onze tekortkomingen anders wordt straks weer een andere planeet door mensenhand onbewoonbaar gemaakt.
Als ‘zelfzuchtigheid en agressie’ dominant in onze genen zitten dan denk ik dat we die duizend jaar niet eens halen maar elkaar ruim voordien al van kant hebben gemaakt. Ik ontken onze zelfzuchtigheid en agressiviteit niet. Het is immers iedere minuut van de dag waarneembaar en de wereldgeschiedenis spreekt voor zich. Maar, laten wij vooral niet vergeten dat wij óók het vermogen hebben ‘onzelfzuchtig en vredelievend’ te zijn. Als mens onderscheiden wij ons door ons aangeleerd gedrag en niet door instinctmatig handelen. Als onderdeel van scholing en vorming worden de waarden en normen aan de nieuwe generatie overgedragen. In dit socialisatieproces ligt in iedere samenleving en cultuur een belangrijk accent op het onderscheid tussen het goede en het kwade. De mens is gezegend met zoveel vermogens. Helaas laat hij zich eerder verleiden tot het aanwenden van de negatieve eigenschappen in plaats van de positieve. Laten wij beginnen respect te tonen voor onze natuur en onze medemens dan zal onzelfzuchtigheid en vredelievendheid de overhand krijgen. Dan zullen wij mensen en onze aarde direct een heel andere licht uitstralen en zullen we redden wat er te redden valt. Alle hoogstandjes van wetenschap en technologie ten spijt, wij blijven deel uitmaken – en afhankelijk van de natuur.
Nog drieënhalf jaar
Wat kunnen zij, die niet behoren tot de categorie ‘na ons de zondvloed’, doen om te voorkomen dat dit doemscenario werkelijkheid wordt? De hele wereld, mensheid en de komende duizend jaar is wellicht teveel om te overzien. Laten wij ons daarom beperken tot onze verantwoordelijkheid voor Mama Sranan en wat ons tussen de Marowijne- en Corantijnrivier te wachten staat. Nog maar drieënhalf jaar en wij staan weer, met een beïnkte pink top en een rood potlood, in het stemhokje. Onze economie en democratische rechtstaat worden al geruime tijd bedreigd. We worden geregeerd door besluitmakers die zich niet allen beleidsmakers tonen. Beleid wordt eerder gedreven door politiek lijfsbehoud, enge belangen en niet door het nationaal belang gericht op duurzame ontwikkeling. We zitten opgescheept met een overbevolkt ambtelijk apparaat dat in de wereld zijn weerga niet kent. Met een onverantwoord uitgavenpatroon dat door gebrek aan transparantie niet te controleren is omdat de regering haar plicht, verantwoording af te leggen, verzaakt. Vele gevallen van grove corruptie en diefstal die telkens weer aan het licht komen, worden niet onderzocht en de daders niet vervolgd. Ons milieu wordt ernstig bedreigd door het, al dan niet legaal, mijnen op kleine en grote schaal. Kwikdampen vormen een groot gevaar voor onze gezondheid in hartje stad en binnenland. Gemijnde gebieden lijken wel lichtjaren verafgelegen planeten. Hoeveel jaar heeft Mama Sranan nog te leven als wij zo doorgaan?
Drai anu par’ boto
Wij moeten de huidige crisis aangrijpen om onze economie te transformeren in plaats van te wachten op economische wonderen die niet bestaan. Mama Sranan is immers in gevaar. In het streven naar duurzame ontwikkeling staat de mens altijd centraal. Alle mensen hebben recht op een gezond en productief leven, in harmonie met de natuur. Daarom moeten wij werken aan armoedebestrijding. Want dit is een absolute voorwaarde voor duurzame ontwikkeling. Om de verschillen in levensstandaard te verminderen en beter te kunnen voorzien in de behoeften van de meeste mensen. Maar om dat te bereiken moeten wij ons waarden en normenpatroon hoog houden. Een einde maken aan straffeloosheid en het ‘recht voor één, recht voor allen’ laten gelden. Weten dat vrouwen wereldwijd degenen zijn die via beheer en gebruik van natuurlijke hulpbronnen zorgdragen voor hun gezin en gemeenschap. Als consumenten en producenten, verzorgers van hun gezin en opvoeders spelen zij een belangrijke rol bij het bevorderen van duurzame ontwikkeling. Laten wij allen, i.h.b. zij die zich opmaken om in 2020 de politieke macht te verkrijgen, ons inzetten om Mama Sranan te redden. En ons aan het eind van dit bewogen jaar, voornemen 2017 in te gaan met onzelfzuchtigheid en vredelievendheid hoog in ons vaandel.