Jrg. 15 no 2 mei 2018
Door Henna Guicherit
Women’s Rights Centre is ingenomen dat de Staat, zij het enigszins verlaat, onlangs aan haar verplichting heeft voldaan en bij het CEDAW-comité, middels drie gecombineerde rapporten, verantwoording heeft afgelegd voor het gevoerde beleid. Een beleid dat conform het VN Vrouwenverdrag (Cedaw) gericht moet zijn op de bestrijding van alle vormen van discriminatie van vrouwen; op gendergelijkheid.
Het is absoluut noodzakelijk om periodiek stil te staan bij de situatie van vrouwen in ons land. Om onze beleidsdoelen, gericht op gendergelijkheid te bereiken, moeten wij om te beginnen telkens weer nagaan welke vooruitgang wij hebben geboekt. En op welke gebieden er onweerlegbaar sprake is van discriminatie van vrouwen. Immers, deze houdt diverse vormen van genderongelijkheid in stand en moet worden aangepakt. Dan zullen wij in staat zijn om het beleid goed aan te scherpen en voort te gaan met de periodieke monitoring, evaluatie en bijstelling. Immers, de genderongelijkheid de Surinaamse samenleving is eeuwenoud en diepgeworteld in de heersende visie over de (ongelijke) rollen en positie van vrouwen en mannen. Een langetermijnbeleid en voortdurende inspanningen om onze doelen te bereiken zijn daarom een vereiste.
In dit proces moeten zowel Staat als niet gouvernementele organisaties de kritische opmerkingen en aanbevelingen van het Cedaw-comité serieus in beschouwing nemen. Deze zijn vastgelegd in de slotopmerkingen aan het adres van de Staat bij de 69ste zitting in het Palais de Nations in Genève, Zwitserland. Dit document vormt een belangrijke richtlijn voor de ontwikkeling van het genderbeleid voor de korte – middellange – en lange termijn. (zie: www.wrcsuriname.org)
Vooruitgang
Je hoort mensen weleens heel overtuigd stellen: “jullie ‘genderinnen’ timmeren al zo lang aan de weg maar toch is de positie van vrouwen in ons land niet verbeterd”. Dit is een heel ongefundeerde uitspraak, die ik met harde feiten weerspreek. Zo levert een uitstapje naar de recente aanpassing van bestaande en de aanname van nieuwe wetten al bewijsmateriaal op. Ik weet dat met wetgeving in de hand er nog geen verandering in de feitelijke situatie ontstaat, maar het geeft onze strijd tegen de discriminatie van vrouwen wel een legale basis. Er zijn wetten tot wijziging van het Wetboek van Strafrecht aangenomen waarin de definitie van discriminatie is verruimd. Discriminatie op basis van seksuele oriëntatie en genderidentiteit is een strafbaar feit. Ook de definitie van mensenhandel is verruimd. Verkrachting binnen het huwelijk wordt erkend als een strafbaar feit en de beperkingen die jongeren bij wet waren opgelegd in toegang tot seksuele voorlichting en voorbehoedsmiddelen zijn geschrapt. De Wet Bestrijding Huiselijk Geweld (2009) en de Wet op Stalking (2012) zijn zeker mijlpalen. Zo ook de ratificatie van hetVN Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap en het Facultatief Protocol bij het Verdrag inzake de rechten van het kind betreffende de verkoop van kinderen, kinderprostitutie en – pornografie.
Tegelijkertijd zijn er nog veel conceptwetten die jarenlang op behandeling wachten. Daaronder zijn er concepten die de gelijke participatie van vrouwen op de arbeidsmarkt kunnen versnellen. Denkt u maar aan de conceptwet seksueel molest op de werkplek, de conceptwet op bescherming van het moederschap en de schrapping van discriminerende bepalingen in de Personeelswet die het recht op het aantal vakantiedagen vanwege zwangerschap en bevalling verminderen. En zelfs voorzien in de beëindiging van het dienstverband van vrouwelijke ambtenaren wanneer zij gaan trouwen. Een belangrijke aanbeveling van het Cedaw-comité is ook om artikel 28 van de Grondwet te wijzigen zodat het beginsel van gelijke beloning voor gelijkwaardig werk wordt opgenomen en dat maatregelen worden getroffen om deze grondregel effectief te handhaven.
Als men stelt dat vooruitgang te traag verloopt, beaam ik dit. Veel goeds dat in het verschiet ligt voor vrouwen zal ik niet meemaken. Zolang iedere generatie zijn bijdrage levert en stappen vooruit maakt naderen wij ons ideaal. Dan zal er aan het einde van de tunnel licht zijn. Gelijke kansen voor en behandeling van vrouwen en mannen. Dan zullen ook kansarme groepen vrouwen, inclusief rurale – , marron – en inheemse vrouwen, zij die leven met een beperking, lesbische, biseksuele, transgender en interseksvrouwen niet meer het slachtoffer zijn van verweven vormen van discriminatie en schending van hun mensenrechten.
Uitvoering
Er zijn in de afgelopen tijd weliswaar inspanningen gepleegd om de grote achterstand van vrouwen in de regering en De Nationale Assemblee aan te spreken maar de grote ondervertegenwoordiging is, alle shuffleen reshuffle ten spijt, nog altijd een zeer markante manifestatie van de discriminatie van vrouwen. De volledige, gelijke, vrije en democratische deelname van vrouwen op gelijke voet met mannen in het politieke en openbare leven is een vereiste voor de volledige beleving van de mensenrechten van vrouwen. Een veelomvattende strategie gericht op het bevorderen van deelname van vrouwen in het politieke en openbare leven behoort dan ook tot de aanbevelingen van het comité. Het aannemen van wettelijke quota voor politieke benoemingen, versnelde werving van vrouwen voor posities van besluitvorming en financiële incentieven voor politieke partijen die een gelijk aantal vrouwen als mannen opbrengen op kun kandidatenlijsten. Laat dit niet aan dovemansoren zijn gezegd van politieke partijen die zich nu al opmaken voor zetels bij de verkiezingen van 2020.
In de strijd tegen alle vormen van discriminatie van vrouwen beveelt het CEDAW-comité onder andere aan dat De Nationale Assemblee, die een cruciale rol vervult als wetgevende macht, moet zorgdragen voor de volledige uitvoering van het verdrag. Het comité is ook de mening toegedaan dat de capaciteit van rechters, officieren van justitie en advocaten over de directe toepasbaarheid van het VN Vrouwenverdrag en het concept van inhoudelijke gelijkheid wordt vergroot. Tegelijkertijd is het zaak dat er aan gewerkt wordt dat vrouwen zich bewuster worden van het belang van naleving van hun vrouwenrechten en van gendergelijkheid. Er is dus veel werk aan de winkel.
Women's Rights Centre Suriname 