Jrg 14 no 9 december 2017
Door Carla Bakboord
Tijdens deze zestien dagen Campagne van Activisme tegen Gendergerelateerd Geweld (25 november-10 december) ben ik niet verrast met het aantal gevallen van seksueel misbruik tegen vrouwen en kinderen. Ik weet immers dat deze gruwelijke vorm van geweld nog steeds dagelijks thuis, op het werk, in de sport, in muziekbandjes, binnen de religieuze gemeenten en op straat plaatsvindt. En we zijn nog steeds niet in staat dit gezamenlijk aan te pakken. Wat mij wel verrast heeft, is de moed die vele vrouwen en mannen hebben opgebracht om hun ervaring met ons te delen. Want u moet begrijpen dat dit niet eenvoudig is. Vooral omdat de samenleving zelden solidair is met klokkenluiders. Altijd maar bagatelliseren of het nu wel of niet waar is. Hebben zij niet zelf de aanleiding gegeven? Waarom komen zij er nu pas mee? Waarom hebben zij het misbruik zo lang laten doorgaan? Al dit soort vragen belemmeren getroffenen van seksueel misbruik om uit de kast te komen. Bovendien worden zij dan ineens uitgemaakt voor dader. En zijn zij plots schuldig aan het uiteenvallen van de familie van de dader. En wie maakt zich zorgen om het leed van de getroffenen en hun familie? De samenleving legt al te vaak de schuld en de verantwoordelijkheid op de schouders van zij die seksueel misbruikt zijn. En waarom niet op de daders? Waarom geen 16 Dagen Campagne van Activisme tegen Daders van Gendergerelateerd Geweld?
Waarom misbruiken daders hun gezag en macht? Zij durven dit immers niet met hun meerdere te doen. Daar zijn zij zelf te bang voor. En waarom roept de samenleving hen niet op te stoppen met dit misbruik? Of, waarom treft de overheid vanuit een multidisciplinair beleid geen hardere maatregelen om deze verschrikkelijke vorm van geweld tegen te gaan. Zijn we eerder solidair met daders dan begaan met het lot van kwetsbaren? Of hebben we geen idee hoe dit aan te pakken?
Uit de statistieken blijkt dat voornamelijk mannen zich wereldwijd schuldig maken aan seksueel misbruik van vrouwen en kinderen. Daar schijnen we echter niet wakker van te liggen. Het moet toch een oorzaak hebben? Die dieperliggende oorzaak heeft alles te maken met machtsverhoudingen.
Machtsverhoudingen
Wereldwijd zijn er miljoenen mannen die vrouwen en kinderen respectvol en met liefde behandelen. Als alle mannen vrouwen en kinderen zouden mishandelen en seksueel misbruiken, zouden we al gauw denken dat dit een aangeboren eigenschap is. Gelukkig is dit niet zo. We zouden dan niets meer aan hun gedrag kunnen veranderen. Mijn vader heeft mij nooit respectloos behandeld, seksueel misbruikt of mishandeld. Ik ken heel veel mannen die het gedrag van mannen, die vrouwen en kinderen geweld aandoen, verachten. Zo sprak ik met Imro. Hij bestempelde dit als een vorm van lafheid en als machtswellust. Hij vond dat zo een man geen beetje respect zal opbrengen voor wie dan ook, behalve aan wie hij ondergeschikt is. Tijdens een project dat ik jaren geleden heb uitgevoerd over seksueel misbruik sprak ik met een donor die mij toen op het hart drukte: “Carla, we moeten alles in het werk stellen om deze mannen op te sluiten. Ze zullen niet stoppen met het misbruiken van kinderen en vrouwen, zolang we hen niet leren hun gedrag te veranderen. Maar in de tussentijd is ons beleid; opsluiten die daders. We moeten vrouwen en meisjes beschermen tegen dit soort mannen!” Vandaag dacht ik aan hem. Nog steeds krijgen we niet genoeg jongens en mannen mee in onze trainingen “Interventie huiselijk geweld” en “Gender”. In de training leren deelnemers hoe het komt dat niet alle mannen plegers zijn; wat de dieperliggende oorzaak is van seksueel misbruik en geweld tegen kinderen en vrouwen; wat de samenleving verwacht van het gedrag van mannen en vrouwen en dat velen niet aan de verwachting voldoen. Zo leren wij dat heel veel van ons gedrag aangeleerd is. Daarom zijn niet alle mannen daders en alle vrouwen en kinderen slachtoffers.
Kom uit de kast
Ik ben wel blij dat nu, in vergelijking met een aantal jaren terug, meer jongens en mannen deelnemen aan de trainingen. En dat velen nu begrijpen dat machtsverhoudingen tussen jongens en meisjes, mannen en vrouwen, maar ook ouderen en kinderen voedingsbodem zijn voor geweld tegen vrouwen en kinderen.
Zolang wij onze jongens blijven leren dat zij de baas zijn over hun zusters, vriendinnen, moeder en later ook hun vrouw, en hen dus niet als gelijkwaardig moeten beschouwen, zijn we bezig daders van geweld tegen vrouwen en kinderen te kweken.
Zo wordt jongens geleerd zich niet te zacht en liefdevol te gedragen. En als ze dat wel doen worden zij uitgemaakt voor ‘bobo’ of ‘meitie’. En zouden ze weleens homoseksueel kunnen worden. Mannen die huilen omdat ze pijn hebben, lief en zacht zijn omdat zij daartoe het vermogen hebben, hun vriendin en later hun vrouw gelijkwaardig behandelen. Mannen die koken, boodschappen doen, de haren van hun kinderen kammen, worden allemaal beschouwd ‘homogedrag’ te vertonen. Alsof alle homoseksuelen deze eigenschappen ook zouden hebben. Aay baya!! Zo zijn we als volwassenen bezig onze jongens deze positieve eigenschappen te ontnemen. We leren hen liever hun gevoelens op een agressieve manier te uiten om zo een ‘echte’ man te kunnen zijn. Het is triest dat we deze mooie eigenschappen onze jongens en mannen afpakken. Want juist deze leggen immers het fundament voor gezonde, liefdevolle en gelijkwaardige relaties die geen ruimte laten voor verkrachting en misbruik. Hier kunnen die zogenaamde ‘echte’ mannen heel veel van leren. Doen ze dit niet dan zullen ze uiteindelijk in de gevangenis belanden.
Net zoals die dappere vrouwen en mannen met de #MeToo campagne uit de kast komen en hun pijnlijke ervaring met ons delen om het seksueel misbruik te laten stoppen, zo zouden die stoere, ‘echte’ mannen verantwoordelijkheid op zich moeten nemen door ook uit de kast te komen. Ik verwacht van hen dat zij wereldkundig maken: “#MeToo ben een dader van seksueel misbruik tegen vrouwen en kinderen; #MeToo ben schuldig; #MeToo bied mijn verontschuldiging aan; #MeToo heb spijt en #MeToo stop er nu helemaal mee!”
Dan… ben jij een ECHTE man!