Niet de de anyumara , pingo, ptataloso, tingifowru of watradagu, maar wij mensen…

Jrg 16 no 7 oktober 2019
Door Henna Guicherit

Het is één uur ’s middags en ik lig, overmand door de hitte, roerloos in de hangmat. De weer-app registreert 40 graden Celsius. De gevoelstemperatuur is zes graden hoger. De UV-index staat op extreem. Alarmbellen rinkelen. Ik vraag mij heel bezorgd af wat de gevolgen van klimaatverandering op korte en lange termijn zullen zijn voor alles wat op moederaarde leeft en beweegt. De oersterke heliconias en crotons waar ik op uitkijk ogen nu al niet opgewassen tegen de zinderende hitte. Mijn groenteaanplant is bezweken. De fayalobi blijven stralen. Er is hoop. Maar, dan moeten wij wel met man, vrouw en macht een halt toeroepen aan de verdere opwarming van de aarde. De maand juli en de afgelopen vier jaren zijn geregistreerd als de warmste sinds de eerste metingen in 1850. Dit is niet zomaar opwarming van de aarde. En wat als het erger wordt? De huidige temperatuurstijging gaat veel sneller dan alle opwarming in de geschiedenis van onze planeet. Als de wereld door klimaatverandering nog twee graden warmer wordt, zal er een hittetijd aanbreken, waarschuwen wetenschappers. Dat betekent volgens klimaatonderzoekers dat als het uiteindelijk wereldwijd vier tot vijf graden opwarmt, de zeespiegel door smeltende ijskappen tien tot zestig centimeter stijgt en meerdere delen van de wereld onbewoonbaar worden.

U hoeft geen wetenschapper te zijn om een aantal veranderingen in het klimaat waar te nemen. Vertrouw op uw zintuigen. Weest u zich er van bewust dat deze opmerkelijke veranderingen in het klimaat geen ver van ons bedshow zijn en grote gevolgen hebben voor alle mensen, planten en dieren. Suriname behoort tot de tien meest kwetsbare landen in de wereld. “Vanwege onze bevolkingsdichtheid aan de kust, gecombineerd met een gevoelige kustlijn, is ons land bijzonder kwetsbaar voor een zeespiegelstijging ten gevolge van klimaatveranderingen.”(REDD) Met het internationale REDD+ Programma moetenwij het tij zien te keren. Wij moeten rekening houden met de toenemende zonkracht die droogte en bosbranden veroorzaakt, zware regenval en de stijgende zeespiegel die dreigen onze kuststrook en woon- en productiegebieden onder water te leggen.

Mangrove
Klimaatverandering leidt tot verschuivingen in het leefpatroon van plant – en diersoorten waardoor ook voedselzekerheid en voedselveiligheid in het geding zijn. Ons leefpatroon moeten wij zodanig wijzigen dat er minder broeikasgassen worden uitgestoten. Dus niet wachten op die grote olievondst om op de oude voet fossiele brandstoffen te gebruiken maar acuut investeren in groene energie. Minder vliegreizen, minder hard autorijden, plastic verbannen, minder of liever geen vlees eten en de komende jaren bijdragen aan het planten van ontelbare mangrove die onze kust een betere bescherming bieden dan die geldverslindende dijken. Met genoegen heb ik vorige maand samen met mijn kleindochter Ralitsa de felle zon getrotseerd om met andere vrijwilligers deelgenoot te zijn van het Mangrove Rehabilitatieproject van Prof. Sieuwnath Naipal. Dit project verdient in de strijd tegen klimaatverandering alle ondersteuning. De oudere generaties hebben genoten van een gezond milieu. De jonge en komende generaties moeten zich nu wapenen tegen extremer natuurgeweld en verschroeiing van de aarde. Want dit is wat ons te wachten staat als wij de mind shift niet maken. Door mangrove te planten helpen wij onze kusstrook en zijn biodiversiteit te beschermen, de opwarming van de aarde remmen en is er sprake van landaanwinst.

Weet wel:dat de zeespiegel blijft stijgen, zon, regen en wind in kracht toenemen, ook wanneer u slaapt; dat het niet de anyumara, pingo, ptataloso, tingifowru of watradagu zijn maar, wij mensen die roofbouw plegen op de natuur en nu kampen met extreme weersomstandigheden.

‘People are taking more from nature than it has to give, and as a result, we’re putting our own lives on the line.’

De hoogste tijd dus om klaarwakker te worden en ons af te vragen welke collectieve actie wij nu direct moeten ondernemen om de biodiversiteit van moederaarde en ons bestaan op deze planeet te redden. De toekomst van de jonge generaties is op het spel en zij sturen nu massaal een krachtige boodschap de wereld in.

Ongelijkheid neemt toe
De impact van klimaatverandering treft, zo blijkt uit de ervaring met recente natuurrampen, de armen, vrouwen en meisjes onevenredig. Het gevaar is reëel dat door klimaatverandering de kloof tussen arm en rijk groter wordt en ook de genderongelijkheid toeneemt. Wij moeten daarom inclusieve strategieën en mitigatiemaatregelen ontwikkelen. Maar, vrouwen blijken wereldwijd ondervertegenwoordigd te zijn op het hoge niveau waarop klimaatonderhandelingen en planning plaatsvinden. Het mag dan niet verbazen dat oplossingen die worden aangedragen voorbijgaan aan gender specifieke kwesties en meer gericht zijn op zaken van infrastructuur en diensten ontworpen vanuit de optiek en behoeften van mannen. Wij moeten van nu af aan bij elke investering gericht op het verminderen van de uitstoot van broeikasgassen en het verbeteren van onze veerkracht er zeker van zijn dat het de totale diversiteit ten goede komt; vrouwen en mannen, armen en rijken, bewoners van stad, district en binnenland. Op deze manier voorkomen wij o.a. dat de kloof tussen de seksen en arm en rijk groter wordt. Zeker in een tijd waarin SDG 13  ‘Neem Dringend Actie Om Klimaatverandering En Haar Impact Te Bestrijden’ bepalend is voor het behalen van de andere 16 duurzame ontwikkelingsdoelen.

Politieke partijen die, op weg naar de 2020 verkiezingen, serieus genomen willen worden moeten nu reeds aangeven hoe inclusief hun beleid zal zijn. Hoe gaan zij de bestaande genderkloof in beleid- en besluitvorming verkleinen? Zo ook de kloof tussen arm en rijk die in de afgelopen jaren groter is geworden. Welke beleidsmaatregelen hebben zij in petto als zij straks regeermacht verwerven of zitting hebben in DNA?

Om gender-inclusieve klimaatactie te bereiken hebben we meer vrouwen op leiderschapsposities nodig. Zij moeten hun perspectieven en ervaringen meenemen in de besluitvormingsprocessen. Bovendien zal er tijdens beleidsvorming meer overleg met vrouwen moeten zijn en een betere analyse van gedifferentieerde genderbehoeften in stad, district en binnenland.