Aan de vooravond van de Internationale Dag van de Vrouw

Genderoptiek Jrg 15 no 12 maart 2019

Door Henna Guicherit

108 jaar geleden is 8 maart Internationale Dag van de Vrouw in het leven geroepen. Ongetwijfeld een historische mijlpaal in de strijd voor de erkenning van vrouwenrechten. Een dag die jaarlijks wordt herdacht als één waarop vrouwen zich in het bijzonder focussen op hun vrouwenrechten zoals: hun recht te kiezen en gekozen te worden; hun recht op betaalde arbeid; hun recht op een leven vrij van geweld en hun recht op bescherming van het moederschap.In 1978 is deze dag in ons land door de Progressieve Vrouwen Unie geïntroduceerd. Met een kleine groep vrouwen werd toen een bloemenhulde gebracht bij het standbeeld van Moeder en Kind aan de Kleine Combeweg. Aandacht werd gevraagd voor de achtergestelde positie – en de voortdurende discriminatie van vrouwen. Nu is 8 maart een begrip in de samenleving. Delen van de overheid, vakbeweging en bedrijfsleven laten deze dag niet ongemerkt voorbijgaan.

In de afgelopen jaren is deze dag door velen ervaren als één waarop vrouwen die hun sporen hebben verdiend in de bloemetjes worden gezet. En doorgaans worden geprezen voor de wijze waarop zij zich van hun specifieke vrouwentaken hebben gekweten. Ook een dag waarop vrouwen worden gefeliciteerd. Waarmee, vraag ik mij ieder keer af. Kennelijk met deze speciale dag voor ons vrouwen. Maar dit brengt moesje niet naar Parijs. Het is pas zinvol als je er iets speciaals mee doet. Ik ontkom soms niet aan de indruk dat de Internationale Dag van de Vrouw eerder beschouwd wordt als een soort verjaardag van alle vrouwen. En verjaardagen moeten gevierd worden en de jarigen gefeliciteerd. Daarom spreekt men eerder van de viering – dan van de herdenking van deze internationale dag. Vraagt men zich wel af hoe en waarom deze dag in het leven is geroepen? Wat onze vrouwenstrijd aan winst heeft opgeleverd? Wat vrouwen het hardste nodig hebben om uit hun achterstandspositie, hun armoede en hun lijden te komen? Wat vrouwen strategisch bezien het hardst nodig hebben om vooruit te komen? Ik beschouw 8 maart als een dag bij uitstek om ons allen te bezinnen op de vooruitgang die vrouwen hebben geboekt in de strijd voor gelijkheid. Een dag om stil te staan bij de achterstand van vrouwen en gelijke kansen en behandeling van vrouwen te bepleiten. Maar ook, en niet alleen, om de bijzondere rol en bijdrage die voorbeeldvrouwen hebben geleverd aan de verbetering van de positie van vrouwen, te vieren. Een dag om solidair te zijn met alle vrouwen in de wereld in het bijzonder zij die kwetsbaar zijn en in een achterstand positie verkeren.8 maart is dus een dag waarop wij ons bezinnen op de positie van vrouwen in onze samenleving, vrouwenrechten bepleiten, de bijzondere bijdragen van dyadya vrouwen vieren en solidair zijn met al onze zusters op deze aardbol.

Ontstaansgeschiedenis

Omdat velen niet bekend zijn met het ontstaan van de Internationale Dag van de Vrouw neem ik een duik in de historie van de vrouwenstrijd die, een eeuw geleden, de drijfveer was tot de instelling van deze dag. Ik hoop dat dit tot een beter inzicht leidt hoe het beste inhoud te geven gegeven aan deze dag.

Onderstaand een overzicht van de meest markante historische momenten op weg naar het instellen en herdenken van de Internationale Dag van de Vrouw.

• Op 8 maart 1908 gaan vrouwelijke arbeiders in de kleding- en textielindustrie in New York en Chicago massaal in staking als protest tegen de slechte omstandigheden waaronder zij werken. Zij eisen een achturige werkdag, betere arbeidsomstandigheden en kiesrecht.
• In 1909 wordt op 28 februari, ter ere van deze stakende textielwerksters en op aanwijzen van de Socialistische Partij van Amerika, de eerste nationale vrouwendag in de Verenigde Staten herdacht.
• Internationale Vrouwendag wordt voor het eerst uitgeroepen door Clara Zetkin ( Duits socialiste) op de internationale vrouwenconferentie in Kopenhagen in 1910. Hieraan nemen honderd mannen en vrouwen uit zeventien landen deel. Hoewel de aanleiding de massale staking op 8 maart 1908 in de Verenigde Staten was, staat de strijd voor algemeen kiesrecht aanvankelijk centraal.
• In 1911 wordt voor het eerst op 19 maart in Oostenrijk, Denemarken, Duitsland en Zwitserland inhoud gegeven aan deze dag. Meer dan een miljoen vrouwen en mannen wonen bijeenkomsten bij. Behalve het stemrecht staat ook het recht op arbeid en vaktraining van vrouwen centraal. Geëist wordt ook dat er een eind komt aan de discriminatie van vrouwen op de werkvloer.
• In 1913-1914, tijdens de Eerste Wereldoorlog, wordt de Internationale Vrouwendag ook een mechanisme van protest tegen oorlog en voor vrede.
• In 1917 vindt er op 8 maart in Sint Petersburg, Rusland een grote vrouwenstaking plaats
• Tegen de achtergrond van de oorlog protesteerden en staakten vrouwen in Sint Petersburg, Rusland op 8 maart 1917 voor ‘Brood en Vrede’. Vier dagen later treedt de tsaar af en de interim – regering kende vrouwen het stemrecht toe.
• In 1921 stelt het Internationale Vrouwensecretariaat voor om een vaste datum te kiezen voor de vrouwendag. Juist vanwege de stakingen en demonstraties in Sint Petersburg wordt gekozen voor 8 maart.
• De Verenigde Naties beginnen in1975 tijdens het Internationaal Jaar van de Vrouw met de viering van de Internationale Vrouwendag op 8 maart.
• De Progressieve Vrouwen Unie introduceert in 1978 deze dag in ons land.

De Internationale Dag van de Vrouw herdenken wij telkens op 8 maart als een dag waarop wij de strijd van vrouwen voor hun rechten memoreren. Een dag waarop wij stilstaan bij de diverse vormen van discriminatie van vrouwen en genderongelijkheid. Een dag waarop wij ons bezinnen over de strategieën die wij moeten ontwikkelen om ieder jaar weer stappen vooruit te maken.

WRC WENST U EEN BEZINNINGSVOLLE HERDENKING VAN DE INTERNATIONALE DAG VAN DE VROUW