Een ‘echte’ man is een genderbewuste man!

Jrg 17 no 10 januari 2021

door Carla Bakboord 

Op 12 februari wordt volgens de Chinese astrologie het Jaar van de Os ingeluid. Een jaar van voortploeteren en oogsten. Voor wie de kracht en het doorzettingsvermogen van de os heeft, ligt een prima jaar in het verschiet. Volgens de Britse astroloog en helderziende Jessica Adams worden mannen ‘“gelukkigere, meer menselijkere wezens nadat ze hun toxische mannelijkheid hebben afgeschud. Het patriarchaat gaat in rook op.” Dit zal ongetwijfeld het geweld tegen vrouwen en kinderen direct doen afnemen. In lijn met de voorspellingen van de astrologen wenst het Women’s Rights Centre (WRC) alle activisten en organisaties die al decennialang ploeterend mensenrechtenzaadjes planten, een vruchtbare oogst in 2021.

Dokter Mike Ryan van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) benadrukte onlangs dat niet Covid-19, maar ongelijkheid, op basis van onder meer gender, etniciteit of sociale groep, de onderliggende oorzaak is van het aantal toenemende sterfgevallen. Deze ongelijkheid zien we ook terug in de dominante positie van mannen ten opzichte van hun vrouwelijke partner welke zich regelmatig uit in geweld tegen vrouwen.

Als ik de astroloog en helderziende Jessica Adams mag geloven, zal dit jaar een toenemend aantal mannen het juk van toxische mannelijkheid afschudden. Dat sommige mannen zich publiekelijk niet conformeren aan de opgelegde negatieve mannelijke genderrollen is al eeuwenlang een feit. Zij zijn een voorbeeld voor zij die als makke schaapjes achter de horde machomannen aanlopen.

Opkomen voor vrouwenrechten

Ik salueer voor al die mannen die gepleit hebben voor het vrouwenkiesrecht zoals mr. Julius Caesar de Miranda die in 1932 onderwijzeres Marie Le Fèvre voordroeg als kandidaat voor de Koloniale Staten. En mannen die opkomen voor vrouwen die door hun man worden mishandeld. Ik denk daarbij aan de toenmalige tolk en bestuursambtenaar André Girjasing van Nickerie. Hij deed aangifte tegen mannen die hun vrouwen mishandelden en richtte op 12 augustus 1951 de organisatie Hindustani Sudhar Sabha op om het geweld tegen vrouwen en femicide in te dammen. Daarna zien we geleidelijk aan steeds meer mannen zich actief inzetten in de strijd tegen geweld tegen vrouwen.

In 1996 bezocht ik, als CAFRA-vertegenwoordiger voor Suriname, samen met ex-korpschef Carlo Hunsel op uitnodiging van de Inter-American Development Bank (IDB) een conferentie Huiselijk Geweld in Washington. Mijn opdracht was de korpschef te overtuigen het geheel Korps Politie Suriname (KPS) te trainen in interventie huiselijk geweld. Onze discussies en de conferentie inleidingen hadden hem zodanig inzicht gegeven in dit vraagstuk dat hij direct akkoord ging met ons voorstel. De training ging van start en ex politie-inspecteur Humphrey Simson was jarenlang één van onze beste trainers.

Als Hunsel en de ex-directeur van de IDB, Keith Evans, geen oog hadden voor de aanpak van geweld tegen vrouwen en kinderen, waren we vandaag de dag niet zover. Het heeft een spin-off effect gehad. Sindsdien wordt huiselijk geweld beleidsmatig niet meer als een privéaangelegenheid beschouwd, maar als een maatschappelijk vraagstuk. 

De voormalige minister van Justitie en Politie, Edward Belfort, maakte mannen regelmatig duidelijk dat hun vrouw niet hun boksbal en ook niet hun bezit is. Voorlichtingscampagnes, mediapublicaties en de trainingen en seminars die WRC heeft georganiseerd voor het KPS, religieuze leiders, studenten, verpleegkundigen, artsen, hulpverleners, de zittende en staande magistratuur heeft vele mannelijke deelnemers bewust gemaakt. 

De discussies tijdens en na de training maakten het voor mij duidelijk dat mannelijke trainees beslist een andere kijk op zaken kregen. Ze waren zich er niet van bewust dat de oorzaak van partnergeweld alles te maken heeft met de ongelijke machtsverhouding tussen mannen en vrouwen; en dus met machtsmisbruik. De wet Bestrijding Huiselijk Geweld is mede voortgekomen uit de discussies met het KPS dat de mening was toegedaan dat de bestaande wetgeving onvoldoende hulp bood. 

Mannen uit verschillende disciplines vertelden dat zij op basis van hun oude visie, regelmatig verkeerde besluiten genomen hadden in hun werk en privé. Carlo Lansdorf van stichting De Stem is daar een duidelijk voorbeeld van. Zijn oprechtheid en openheid om zijn ervaring te delen met het publiek, betekent voor mij dat hij heeft afgedaan met het macho- denken en gedrag. En dat dit hem juist bevrijd heeft. Hierdoor kan hij op basis van gelijkwaardigheid liefhebben en zorgen voor zijn gezin zonder zich minder man te voelen. 

Helaas leert de samenleving nog steeds aan jongens dat mannelijkheid betekent stoer doen, agressief zijn, je vriendin de baas zijn en haar mishandelen wanneer zij niet naar jou luistert. Jongens vertellen dat tijdens de trainings – en voorlichtingssessies. Ik vind het een positieve ontwikkeling dat jongemannen zoals Seran Naarden, Hakiem Lalmohamed, Advait Pershad en Omar Overman zich ook inzetten tegen gendergeweld en zelf voorlichting geven op scholen, aan organisaties en gemeenschappen. Niet alleen richten zij zich op vrouwen en kinderen, maar ook op kwetsbare groepen zoals mensen die leven met hiv, met een beperking, de LGBT-gemeenschap, migranten en andere kwetsbaren. Ook mannelijke journalisten lijken nu bewuster te worden. Dat merk ik aan hun vraagstelling. 

Mannelijke pioniers

Afgelopen maand nodigde de ondervoorzitter van De Nationale Assemblee (DNA), Dew Sharman, de jurist Isaura Morsen van WRC en hoofdinspecteur Marcha Reumel van KPS uit om een presentatie over femicide wetgeving in DNA te houden voor de Commissie Mensenrechten. En in te gaan op wat zo een specifieke wetgeving zou veranderen aan het werk van de politie. Ik ben heel blij met de door hem getoonde belangstelling voor de onacceptabele moord op vrouwen Hiermee maakt hij, niet alleen als parlementariër, maar ook als man publiekelijk kenbaar femicide te zullen aanpakken. 

Ook president Chandrikapersad Santokhi, minister Kenneth Amoksi van Justitie en Politie, minister Bronto Somohardjo van Binnenlandse Zaken en Marinus Bee, voorzitter van DNA, hebben tijdens de zestien dagen van activisme tegen op gender gebaseerd geweld toezeggingen gedaan dit fenomeen krachtig aan te zullen pakken. Dat de speech van Marinus Bee tijdens de viering van de Onafhankelijkheidsdag op 25 november enorm veel indruk heeft gemaakt binnen ons netwerk, blijkt uit mijn tig WhatsApp-berichten. Hij sprak zich krachtig uit tegen het geweld en riep allen op dit geweld aan te pakken. 

Evenals hun voorgangers, behoren deze mannen van de jonge en oude generatie tot de mannelijke pioniers van de 21^ste eeuw die samen met vrouwen strijden tegen het op gender gebaseerd geweld. Adams’ voorspelling voor 2021 dat mannen hun toxische mannelijkheid zullen afschudden, is gebaseerd op een trend die zich in Suriname sinds de vorige eeuw heeft ingezet, zich met grote tussenpauzes voortzet en nu geleidelijk aan zichtbaarder wordt.