Genderoptiek Jrg 13 no 7 oktober 2016
door Henna Guicherit
‘Als we niet met zijn allen sterven in die film waarin DDB de hoofdrol speelt, dan worden we wel doodgegooid met een scala aan ontwikkelingsideeën en dromen. Het heeft er veel van dat de machthebbers het volk in de waan laten dat zij heel druk bezig zijn ook voor hen de weg naar het beloofde paradijs te plaveien. Kennelijk om hun politieke dood te voorkomen’, zegt mijn oude schoolvriendin uit Marowijne die ik weer eens na jaren in hartje stad tegen het lijf loop. In de straten van Paramaribo is de politiek het gespreksonderwerp van alle dag. En zo ook bij ons. Want na een stevige brasa raken wij als vanouds aan de praat.
Ik zit niet op een politieke stoel. Mij staat geen politieke dood te wachten, floepte ik er direct uit. Mij hoeven ze geen paradijs, Dubai of nieuwe horizon voor te houden. De werkelijkheid van iedere dag ontgaat mij niet. Zij die de troon van de staat paars hebben gekleurd, hebben heel wat te verantwoorden en te verliezen. Anderen weer, zitten een maal vierentwintig uur te broeden hoe zij hun veel kleinere groene, oranje, gele of anders gekleurde stoel kunnen verruilen voor die begeerde troon. Verf en kwast hebben zij al in huis om, zodra de gelegenheid zich voordoet, de geschiedenis te herhalen en de troon van hun lievelingskleur te voorzien.
Tegenwoordig zit ik meer dan ooit rechtop in mijn genderstoel met stevige armleuningen. En zo af en toe op de grond om zaken ook vanuit die positie te beschouwen. Hoe graag ik het zou willen, in mijn hangmat lig ik in deze tijd van crisis en devaluatie niet meer. Ik moet alert en met beide benen op de grond blijven. Zwevers zijn er genoeg. Nu ben ik serieus op zoek naar politieke partijen en politici die ons hun, op wetenschappelijk onderzoek gebaseerde, analyse geven over de sociaaleconomische en financiële situatie. Zij moeten hun analyse ook maken vanuit een mensenrechten – en genderoptiek. Mooi is het als zij een platform zouden opzetten en ons duidelijk uitleggen wat hun visie is voor onze toekomst. Welke principes zij hanteren. Wat zij denken te verbeteren, waarom, op welke wijze en met wie. Want zo kunnen wij niet verder. Wij willen niets horen over herstel want terug naar af is geen optie. We moeten de koppen bij elkaar steken en terwijl wij uit dit diepe dal klimmen onze samenleving tegelijkertijd transformeren. Wat scheef gegroeid is moet structureel veranderd worden anders is het du no du. Voorkomen moet worden dat we periodiek weer in soortgelijke crises belanden. Als een crisis niet te vermijden is moeten wij voldoende reserve en veerkracht hebben om de hardste klappen op te vangen.
Ondoordacht
En dan hebben wij het over beleidsbeslissingen die telkens weer aan verandering onderhevig zijn. ‘Maar die hebben ze toch niet zomaar op een blauwe maandag genomen toen ze met hun linkerbeen uit bed stapten. Je neemt als regering toch geen ondoordachte besluiten? Komt men er echt later pas achter dat deze niet zonder politieke gevolgen zijn?’, merkt mijn vriendin sarcastisch op. Ik vraag mij af als bij de besluitvorming ook de positieve en negatieve gevolgen voor de vrouwen, mannen en kinderen in stad, district en binnenland in kaart zijn gebracht? Mijn vriendin stelt: ‘Als de politieke besluitvorming met ons burgers rekening had gehouden, dan zag het gezicht van de crisis die wij nu ervaren er ongetwijfeld anders uit’. Onze belangen worden niet centraal gesteld. Dat, wie het kruis heeft zichzelf zegent, blijkt ook hier nog altijd van kracht. Dit leidt tot corruptie. En als we na jaren nog steeds geen anti corruptiewet hebben, dan moet men niet gek op kijken naar wie de beschuldigende vinger wordt gewezen. Niemand delft toch zijn eigen graf?’
Nevendoelen
Wij komen wat later, onder het genot van een cappuccino op een terras aan de Domineestraat, tot de conclusie dat niet ons collectief nationaal belang de boventoon voert, maar het eigenbelang van één, of een handjevol, met macht bekleed. Wij hebben behoefte om vanuit onze genderstoel een bijdrage te leveren. Het gaat om alle kwesties, die dringend om gedegen onderzoek, analyse en nationale ontwikkelingsvisie vragen om zo goed onderbouwde en doordachte beleidsbeslissingen te nemen. Genderstoelen hebben geen toegevoegde kleefkracht zoals die politieke stoelen in ons land. Ze hebben wel toegevoegde waarde. Wij moeten voorkomen dat de armoede toeneemt en de ongelijkheid tussen mannen en vrouwen groter wordt. Daarom moeten wij bij het bereiken van de gestelde beleidsdoelen, tegelijkertijd focussen op gerechtvaardigde nevendoelen zoals gelijke toegang tot bronnen voor mannen en vrouwen en vrouwen leren zichzelf te versterken. Deze doelen moeten in alle programma’s en projecten worden geïntegreerd. Voorkomen moet worden dat beleidsbeslissingen, ongewild en door onwetendheid, leiden tot vergroting van de armoede en genderongelijkheid. Net zo moeten zij, die op een milieustoel zitten, er voor waken dat met de uitvoering van het voorgenomen beleid, ons milieu niet verder vervuild en het ecologisch evenwicht verstoord. Degene die op onze gezondheidszorgstoelen zitten, moeten helpen voorkomen dat beleidsbeslissingen negatieve gevolgen hebben voor de gezondheid van burgers en werknemers. Zij moeten er voor waken dat de zorg toegankelijk en bereikbaar is en blijft voor iedereen. Daarbij rekening houdend met de verschillende behoeften van vrouwen en mannen. Beleidsprogramma’s en projecten mogen dus niet slechts ontwikkeld worden vanuit riante hoge stoelen of die recliners die ik iedere avond in een TV reclame zie van die zaak die handel voorstaat. Maar ook vanuit al dat meubilair van ander formaat, kleur, vorm, materiaal en afmeting die we bij onze burgers over het hele land vinden.
Begunstigers
Wat ik hiermee wil benadrukken is dat beleid en beleidsbeslissingen niet vanuit de optiek van één groep belanghebbenden en machthebbende tot stand mag komen. Alle belanghebbenden moeten geïnformeerd en betrokken worden. In dialoog moeten hun behoeften en bezorgdheden worden geïdentificeerd. Nagegaan moet worden welke positieve en negatieve gevolgen de beleidsbeslissingen op elk zal hebben. Hoe die negatieve gevolgen om te buigen of te compenseren. En dit moet een continue en transparant proces zijn gericht op alle belanghebbenden die ook de begunstigers moeten zijn. Daar zijn mijn oude schoolvriendin en ik het met elkaar over eens. En dan ontwikkelt zich een interessante dialoog. Vanuit onze kleurrijke genderstoel passeren het Herstel en Stabilisatieprogramma, de IMF, de miljoenen van de Islamic Development Bank, de Ontwerpbegroting voor het dienstjaar 2017, het begrotingstekort van 1.2 miljard de revue.