Steven Dragtenstein: ‘Aanpak partnergeweld ook onze zorg’

Jrg 18 no 4 juli 2021

Tekst Carla Bakboord

Beeld Blueline.Ca

Partnergeweld is één van de vormen van huiselijk geweld. In de afgelopen jaren is er bij de politie een toename van aangiften van partnergeweld geconstateerd. Zo zijn er in de periode 2018 tot en met 2020 minimaal 339 aangiftes gedaan van strafbare feiten gepleegd door voornamelijk een mannelijke partner tegen zijn vrouwelijke (ex) partner. Onder die strafbare feiten vallen onder andere zware mishandeling, poging tot moord en poging tot doodslag. Ook zijn er gevallen van femicide (vrouwenmoord). In de periode 2017-2020 zijn er achttien vrouwen vermoord door hun mannelijke (ex) partner. De aantallen zijn schrikwekkend en zorgelijk. Onderzoek wijst uit dat mannen die hun vrouw mishandelen vinden dat hun partner hun bezit en ondergeschikt aan hen is. Velen kunnen het niet verdragen dat hun vrouw niet meer in de relatie wil blijven. 

Slachtoffers van partnergeweld kunnen gebruik maken van de Wet Bestrijding Huiselijk Geweld of aangifte doen bij de politie. De Wet Bestrijding Huiselijk Geweld, die sinds 2009 van kracht is, heeft een preventief karakter. Het stelt (potentiële) slachtoffers van huiselijk geweld in staat zonder tussenkomst van politie of advocaat, via een snelle procedure zelf een beschermingsbevel aan te vragen om herhaling of verergering van het geweld te voorkomen. Een beschermingsbevel is een vonnis van de rechter. Als de dader het vonnis overtreedt, riskeert hij een gevangenisstraf. Echter komt het nog maar al te vaak voor dat daders zich niet houden aan het bevel. Zij blijven het slachtoffer intimideren, bedreigen, mishandelen en soms ook vermoorden. Immers, er is onvoldoende controle en toezicht op de daders die verplicht zijn zich te houden aan het vonnis van de rechter. Een paar maanden geleden kwam ik in contact met Steven Dragtenstein van Monitoring Center Suriname (Moncensur). Dit centrum biedt een enkel – of polsband aan die het slachtoffer beter kunnen beschermen en die de staat veel minder geld en andere middelen zal kosten. Ik was zeer enthousiast over deze aanpak en had toen direct een zoommeeting georganiseerd met partners die zich inzetten voor de bestrijding van huiselijk geweld en Moncensur. Wij zijn allen zeer enthousiast over deze technologie en hopen dat die gauw ingezet zal worden. Er is al wetgeving op dit stuk.  Dus het vereist slechts daadkracht voor beleidsaanpassing en uitvoering vanuit de overheid. 

Enkel-of polsband

Dragtenstein: “Moncensur is een jonge onderneming die is opgericht in maart 2020. Wij wensen op een moderne manier personen te monitoren (toezichthouden) die op last van een bevoegde instantie, zoals de rechterlijke macht, een enkel- of polsband moeten dragen. Zo een enkel- of polsband bieden we aan bij huisarrest en bij een beschermingsbevel. Beiden zijn strafmaatregelen. Bij huisarrest wordt die aan een persoon opgelegd, waarbij hij zijn huis of verblijf niet mag verlaten. Bij een beschermingsbevel kan de rechter de dader verbieden zich binnen een bepaald aantal meters in de buurt van het slachtoffer te bevinden. Met gps-monitoring wordt de pleger voorzien van gps enkel- of polsband. Bij de centrale van Moncensur worden de zones gemarkeerd waar de pleger zich niet mag begeven of zich moet bevinden. Ook wordt de centrale gealarmeerd indien er aan het bandje wordt gesleuteld. Het slachtoffer kan als extra beveiliging voorzien zijn van een smartphone-applicatie die in verbinding staat met het enkelbandje van de dader. Deze applicatie geeft een waarschuwing indien de dader in de directe omgeving van het slachtoffer is. Het maakt dan niet uit waar het slachtoffer zich bevindt. Deze technologie werkt op mobiele data en wifi. Onze centrale blijft alert en zal het slachtoffer hierover waarschuwen en eventueel ophalen. We bieden ook een alcohol-armband dat wordt gebruikt om mensen te controleren die zich moeten onthouden van alcoholgebruik als proeftijd, voorwaardelijke vrijlating of borgtocht.”

Kosten

“Het monitoren van personen valt onder drie categorieën. Bij de eerste categorie passief monitoren, wordt de drager elke dertig minuten per etmaal gemonitord, waarbij de locatie en locatiegeschiedenis worden opgeslagen. Hier krijgt de drager geen begeleiding van een maatschappelijk werker. Dit kost SRD1.500 per maand. Bij semi-actief monitoren wordt de drager om de vijftien minuten per etmaal gemonitord, waarbij de locatie en locatiegeschiedenis worden opgeslagen. Begeleiding van een maatschappelijk werker is mogelijk. Dit kost SRD1.750 per maand. Bij actief monitoren wordt de drager eenmaal vierentwintig uur gemonitord met verplichte begeleiding door een maatschappelijk werker. Dit kost SRD 2.250 per maand. Let wel, de kosten voor monitoring komen op rekening van de dader.”

Hoe verder?

“Met de Minister van Justitie en Politie is in april 2020 gesproken over onze diensten. De minister had toen gevraagd onze diensten en voorstellen schriftelijk aan hem te doen toekomen. Wij hebben onze diensten conform aangeboden aan de minister, maar er is helaas nog niet op gereageerd. Medio vorig jaar hadden wij onze diensten ook aangeboden aan het Bureau Openbare Gezondheid ter bestrijding van Covid-19 in Suriname. Onze polsbandjes hebben sensoren die de lichaamstemperatuur en hartslagen op afstand kunnen monitoren. Covid-19 geïnfecteerde kunnen we op deze manier op afstand lokaliseren en geofencen (door middel van een digitale muur omsluiten en worden gealarmeerd indien een individu zich onttrekt). Deze technologie is geschikt voor zij die verplicht in isolatie zijn en voor repatrianten.

Binnen Moncensur wordt serieus overwogen om een modern opvangcentrum voor maximaal honderd vrouwelijke slachtoffers van huiselijk geweld met hun kinderen op te zetten.  Dit centrum zal als hub moeten dienen voor re-integratie in de maatschappij waarbij ook rekening wordt gehouden met de financiële positie van het slachtoffer. Mannen hebben een heel belangrijke rol bij het voorkomen van huiselijk- en partner geweld. Zij moeten op de eerste plaats als rolmodel dienen voor hun kinderen. Hij moet het voorbeeld zijn hoe om te gaan met mama. Daarnaast kunnen organisaties die uit mannen bestaan trainingen organiseren hoe om te gaan met stress en agressie. Maar ook de waardige plek die vrouwen in de wereld vervullen, te belichten. Rolfiguren met succesverhalen moeten vaker op de voorgrond komen om hun ervaringen te delen met de samenleving. We denken aan talkshows waaraan mannen deelnemen om alledaagse problemen in huis en in liefdesrelaties in het openbaar te bespreken. Vanuit mijn werk weet ik als geen ander hoe ingrijpend huiselijk – en partnergeweld is.”