Marijke Satijo: ‘Je moet echt sterk zijn.’

Jrg 18 no 5 augustus 2021

Tekst Maggie Schmeitz

Vandaag, maandag 2 augustus 2021 doet de rechter uitspraak in de zaak van voetbaltrainer Ricardo O., aangeklaagd wegens seksueel misbruik van een pupil van voetbalvereniging Super Rich Dignity (SRD). De ouders van het meisje (toen veertien jaar) deden in februari 2018 aangifte tegen de trainer (toen negenenveertig jaar). Voor Marijke Satijo, oprichter, voorzitter en trainer van SRD, begon een nachtmerrie die al langer dan drie jaar duurt.

Marijke is als klein meisje – geboren in district Para – (1963) altijd met de bal bezig: “Met een pompelmoes, of met krantenpapier in een plastic zak. Ik moest van mijn broers altijd in het doel staan. Op een dag was ik het zo zat, toen speelde ik hen zelf uit; en scoorde! Vanaf toen mocht ik spits zijn.” Marijke gaat op haar zestiende spelen voor de Eerste Lelydorp Dames Vereniging (ELDA). ELDA doet mee aan de eerste Surinaamse damesvoetbalcompetitie (1979/80) en wordt kampioen!

Marijke gaat voor studie naar Nederland, en voetbalt daar succesvol verder: in Nijmegen wordt zij twee jaar achter elkaar kampioen met Trajanus, en wint in Rotterdam het ene kampioenschap na het andere met Zwarte Pijl. Tot een knieoperatie in 1997 overal een eind aan maakt: “Ik werd wakker gemaakt met de woorden, mevrouw Satijo, u mag nooit meer voetballen.”

In 2014 is Marijke teruggekeerd naar Suriname en besluit in Para met voetbaltraining voor meisjes te beginnen. Marijke richt de vereniging Super Rich Dignity (SRD) op. Binnen een week heeft ze dertig pupillen! Bij het eerste districtentoernooi waaraan ze meedoen, worden ze derde; en bij het tweede toernooi kampioen. Marijke lacht: ”Toen dacht ik, waarom geen kampioen van Suriname? Ik sloot me aan bij de Stichting Instituut Sport Opleidingen (SISO) voor de trainer /coach opleiding. Dat jaar werden de meisjes derde en de dames vijfde. In het tweede jaar is SRD kampioen geworden van Suriname. Ik haalde mijn trainer/coach diploma C en B, werd gevraagd om bondscoach te worden van de U17 selectie voor de Inter-Guyanese spelen; we werden kampioen!”

Omdat Marijke veel in het binnenland werkt, stelt ze R.L. als hoofdtrainer aan. Als ze meerdere klachten krijgt over seksueel molest, stuurt ze hem weg. De volgende trainer E.Y. moet ze helaas ook wegsturen wegens ruw taalgebruik.

Wolf in schaapskleren

Op de trainersopleiding biedt Ricardo O. Marijke aan om te komen helpen. Hij wint al snel haar vertrouwen: ”Hij leek anders, rustig. Een hele goede jeugdtrainer bij Robin Hood. Hij zei me, ik volg je hoor, je bent goed bezig! Mijn dochter in Nederland is bevriend met jouw dochter. Toen dacht ik, hee, dat klinkt goed. We gingen langs alle ouders van de meisjes om hem voor te stellen. En hij sprak ook zo leuk met de ouders, jullie kunnen me vertrouwen… Het bleek te mooi om waar te zijn.”

Het telefoontje van de vader van een van haar pupillen komt voor Marijke als een donderslag bij heldere hemel: “De ouders waren gebeld dat hun dochter niet op school was, een vriendin vertelde dat een auto haar op de hoek had meegenomen. Toen de vader haar telefoon checkte zag hij een bericht van R.O.: ik wacht voorin op je. Toen heeft hij mij gebeld: weet u wat er gaande is? Bleek dat R.O. meerdere malen misbruik van het meisje heeft gemaakt.”

Marijke zucht: “Die moeder wilde me niet zien. Ze dachten dat ik ervan wist. Je wordt zo zwaar beschadigd.” De ouders doen aangifte en Ricardo O. gaat in voorarrest. Maar daarmee is de nachtmerrie niet voorbij. R.O. is inmiddels aan zijn vijfde advocaat toe en de zitting wordt steeds weer uitgesteld. Er worden niet – bestaande getuigen opgeroepen, een valse medische verklaring gepresenteerd en er verschijnen berichten in de krant waarbij er sprake is van laster.

Maart 2019 doet Marijke openlijk afstand van alle structuren binnen de SVB en SISO. Dit uit protest dat Ricardo O. gewoon weer als jeugdtrainer actief is bij Robin Hood, waar de meisjes trainen en hij weer is toegelaten tot de SISO trainersopleiding. Marijke is halverwege gestopt met de trainer/coach cursus A. Je moet oogkleppen opdoen en R.O negeren, we hebben je nodig zegt SISO. Marijke vindt het onacceptabel. “Dus hij is in voorlopige vrijheidsstelling, er is hard bewijs, de rechter moet nog een uitspraak doen; en toch is hij overal weer welkom. Terwijl het slachtoffer getraumatiseerd is en niet meer voetbalt.”

Omdat ze weet dat ze bewijsstukken heeft, is Marijke nu kalm: “Je moet echt sterk zijn, voor het slachtoffer en de ouders. Pas achteraf ontdekte ik hoe hij financieel andere ouders en meisjes hielp. En ouders hebben zoveel vertrouwen in de trainer dat zij materiele steun niet in relatie brengen met mogelijk seksueel misbruik van hun kind. Mijn bewijs is de waarheid, daar heb ik me al die tijd aan vast gehouden. En ik ben enorm erkentelijk naar de ouders van het slachtoffer toe. Ik heb er diep respect voor dat ze de stap hebben genomen om aangifte te doen, en dat ze standvastig zijn gebleven. Ze zijn een voorbeeld voor velen.”

Verplicht onderwerp

Marijke zou, met de ervaring die ze nu heeft, zaken anders aanpakken: “Ik zou alerter zijn. Ik zou nooit meer vragen aan een man om meisjes naar huis te brengen. En ik zou veel openlijker zijn. Ik zou namelijk seksualiteit en grenzen nu zelf op tafel leggen als onderwerp om serieus met de pupillen en trainers te bespreken en duidelijk aan te geven wat wel en niet wordt getolereerd. Dat de trainers behoren te weten dat alle seksuele handelingen met een minderjarige, zoals de wet voorschrijft, strafbaar is. Het zou dus ook een verplicht onderwerp moeten zijn in alle trainer/coach opleidingen. Het moet bespreekbaar zijn en er moeten gedragsregels zijn. Sportverenigingen zouden er alles aan moeten doen, jeugdige sporters extra te beschermen, seksueel molest in de sport te voorkomen en een klachtenprocedure in werking te stellen.”