Overdenking bij moederdag

Bron: sanruth.com

Ruth San A Jong, 14 Mei 2023

Ik bedacht gisteravond wat ik moest schrijven op mn felicitatie-illustratie in verband met moederdag. Er spookten zoveel gedachten door mijn hoofd  rond het woord ‘moeder’. Je weet intussen dat ik niet cliché wil zijn en met simpele wensen wil komen: ‘Fijne moederdag, allerlei moederdag wensen in het Sranantongo en wat al meer. Tenslotte zeg ik altijd aan mijn studenten, schrijf geen voorspelbare dingen, weg met alle clichés. 

Moederdag vier ik al veertien jaar niet meer. Ik had er een bijzondere die zielsveel van mij hield. Wanneer je over de vijftig bent, een beetje volwassen, dan ga je geloven in clichés. Zeker de clichés van overleden moeders: ze veranderen in engelen. Ze manifesteren hun aanwezigheid in de vorm van hun naam, bij toeval denk je dan, tijdens een begrafenislied, een naambord, en dat soort dingen. Je hebt de dood van je moeder al een plek gegeven en toch voel je een soort aanwezigheid van haar en komen de tranen spontaan wanneer je aan haar denkt. Ik ben in dit bestaan dankzij mijn moeder (en vader natuurlijk). Dikwijls heb ik mij afgevraagd wat door een zwangere psychotische moeder heen ging/gaat. Ja, goed gelezen, mijn moeder was psychotisch sinds mijn geboorte en het was anders. Moederschap heeft voor mij een andere betekenis gehad. Hoe ervaart een ‘zieke’, moeder het moederschap? Hoe ervaren ‘abnormale’ moeders het moederschap. Abnormaal als in, degene wier kinderen  zijn afgestaan aan anderen, baby-mummies die het alleen moeten doen zonder de ‘geleende’ vaders, moeders van gehandicapte kinderen, moeders van moeilijke kinderen die ze voorlopig alleen in Opa Doeli zien, dementerende moeders, moeders van de twee inheemse strijders die onlangs bij hun strijd om grondenrechten zijn vermoord, moeders die zichzelf moeten prostitueren om de monden van hun kinderen te voeden. Ik mag de transgendermoeders niet vergeten die zichzelf nog met hormonen moeten spuiten om moeder of vrouw te zijn. Ik kan het verkeerd hebben. Ik moet inclusief zijn.

Maar ook aan die ‘werede’ moeders denk ik. Stop fu naki den pikin, stop met slaan van je kinderen! Stop met het weghouden van de vader. Stop met het maken van kleine moeders van je oudste dochter die de oppas moet doen voor de jongere broers of zussen. Stop met onbeschermde seks hebben! Stop ermee om stiefvaders in huis te halen die jouw kinderen mishandelen om dat beetje geld. Stop ermee!

Zelf heb ik geen kinderen en weet echt niet of ik dat zou aankunnen. Een kind baren, moeder zijn, moederschap.  Ik denk het niet  Het lijkt mij ook niet gemakkelijk in dit leven kinderen te voeden, op te voeden en wat al meer. De uitdagingen zijn veel. Ze gaan vaak langs bij mijn vriendinnen, nichten, tantes, oma’s: dus ik zie het allemaal. Moeders zijn ‘tranga’. Ik hoor de stem van mijn grootmoeder (ook 14 jaar overleden) nog: ‘God weet precies wat hij je geeft. No feti. Als je iets niet moet hebben, zul je het ook niet krijgen.‘ Ik heb in elk geval veel moederwijsheid van mijn grootmoeder mee gekregen waarmee ik dagelijks voort leef. Moeders, blijf in je kracht. Je kan het!

Maar ik ga later doen alsof ik moeder ben en een cadeautje voor mezelf kopen. Ik eindig met:

PSA WAN MOY DEY
NANGA YU MMA, GRANMA, AFO
NOSO NANGA ALA UMA
DI HORI BERE, GI LIBI!

Soso Lobi voor de mama’s!

Ruth San-A-Jong